Mirjam schreef: “Als je veel ziek bent, dan vraag je je vaker af hoe je meer kunt lachen.” Zelf lacht ze behoorlijk gemakkelijk en vaak, ook bijvoorbeeld met haar cardioloog. Maar daarbij vraagt zij zich ook af of de humor, het maken van grapjes over ernstige problemen, geen vlucht is om de werkelijkheid beter aan te kunnen. Is het overleving? En wat als ze je niet meer serieus nemen?
Dit doet me denken aan mijn tante. Een paar jaar geleden werd ze ernstig ziek. Van de papjes die ze moest eten maakte ze in gedachten een supermaaltijd en ze zocht de vrolijkste hoofddoekjes uit na haar haaruitval.
EOD
Ook ging mijn tante dingen doen waar ze eigenlijk altijd bang voor was geweest. Zoals met mijn oom mee toen de EOD (explosieven opruimingsdienst) een bom ging ontmantelen. Helaas overleed ze (nee, niet door de bom) en we missen haar lach en positieve uitstraling nog regelmatig. Op haar begrafenis waren de foto’s eigenlijk allemaal van lachende mensen, vaak met mijn tante als stralend middelpunt. Een van de mooiste foto’s vond ik die van haar met felgekleurde hoofddoek om en een trots gezicht bovenop de (ontmantelde) bom.
De mensen die bij haar op bezoek kwamen werden vaak door haar opgebeurd door haar grapjes en haar lach. Ik ook. Samen hebben we veel gelachen, terwijl ik ook zag dat het haar moeite kostte.
Vluchten
Is het een vlucht om zoveel te lachen terwijl je ziek bent? Misschien wel. Waarschijnlijk wel. De Britten hebben de zwarte humor uitgevonden om beter met het leven te kunnen dealen. Het is een overlevingsmechanisme en een overlevingsdrang. Het helpt om het zware dragelijk te maken en daardoor om te overleven. Is dat erg? Lijkt me niet.
Lachen is fysiek gezien een middel om spanning in het lijf op te lossen. Wanneer spanning zich opbouwt dan moet het een keer ontladen. Dat kan ook met huilen of schreeuwen, maar ook met lachen. Misschien ken je wel dat moment dat je niet mag lachen en dat het dan steeds meer begint de kriebelen. De spanning bouwt op en het wordt steeds lastiger om niet te lachen.
Afleiding
Henk schrijft dat hij in zijn psychiatrische praktijk de lach inzet als afleiding. Hiermee haalt hij patiënten op dat moment even uit hun zwaarmoedige of traumatische gevoel. Dit ken ik ook uit de hypnotherapie en het is wat we gebruiken bij de lachtherapie: afleiden, op een andere gedachte brengen en daarvandaan richting de oplossing of ontspanning werken.
Shabbir schrijft dat de positieve effecten van lachen hem helpen om het verleden los te laten.
De kunst van het lachen om tragedie
In de TIME special edition “the science of laughter” is een hoofdstuk geweid aan het lachen om tragedie. Je ziet na iedere grote gebeurtenis in de geschiedenis dat de grappen niet van de lucht zijn. Vaak rauw, zwartgallig en soms gaat het echt te ver. Dan kunnen we niet meer lachen. De lach om tragedie is dus een dunne lijn waarover gebalanceerd wordt.
Toen comedian Gilbert Gottfried een grap maakte over het moeilijk verkrijgen van een vlucht naar New York net na de aanval op 11 september 2001 werd deze niet goed ontvangen.
Psychologen Herbert Lefcourt en Rod Martin deden een studie met gehandicapte mensen. Zij moesten kijken naar een serie cartoons met mensen met handicaps. Zij stelden vast dat de mensen die het meest om de grappen moesten lachen ook de mensen zijn die beter met hun situatie om konden gaan. Vergeleken met anderen waren zij vitaler, hadden meer controle over zichzelf en hadden een gezonder zelfbeeld.
Serieus
Davie schrijft dat de wereld al zo serieus is en dat hij de vrolijkheid weer meer elan wil geven. Mooi gezegd. Mirjam schreef dat ze bang was dat men haar niet meer serieus zou nemen bij het maken van teveel grapjes en teveel lachen met de mensen. Zelf denk ik dat juist al die hele serieuze mensen gebaat zijn bij mensen die veel lachen. Je bent toch liever bij het zonnetje in huis dan bij een somber iemand?
Ik kan me zo voorstellen dat Mirjams grapjes en lach niet alleen haarzelf helpen maar ook haar cardioloog bijvoorbeeld. Ook voor hem of haar is er dan een momentje van ontspanning en contact met de patiënt.
Vaker lachen
Mirjam vraagt zich ook af hoe je vaker zou kunnen lachen. Hier zit Marja ook mee. Marja heeft rugklachten en laat zich een beetje tegenhouden door de angst dat bij teveel lachen haar rug verkrampt. Gelukkig heeft ze hulp gezocht omdat ze zich realiseert dat het vooral haar krampachtige gedachten zijn die haar tegenhouden. Mooi gezegd ook. Zo letterlijk is het soms. Hoe zou het zijn als je gedachten soepel en licht zijn, wat voor effect heeft dit op je lichaam?
Stel je eens voor dat in je hoofd, in je hersengebied, een gouden balletje rolt. Het gouden balletje is eigenlijk gemaakt van licht en het straalt. Het rolt een liggende acht. Doe dit heel eventjes. Deze eenvoudige oefening helpt je om je hersenhelften te verbinden en meer licht te ervaren. Het gezegde is: “hoe losser in de heupen, hoe losser in de geest”. Maar andersom is ook waar :-) Bij de lachtherapie roepen we vaak een van de vooronderstellingen van NLP: “Als het een niet werkt, dan doe je iets anders.” Dus als je niet met de heupen kan beginnen dan begin je met de geest, toch?
Marja schrijft ook dat ze blij is met de videocursus die ik gemaakt heb. Fijn, daar ben ik weer blij mee. Wil je ook vast beginnen met lachen met een aantal oefeningen? De cursus kost weinig en levert je veel op.
